Column Vincent van Rossem: Hoe lang nog?

De corporaties slopen voortdurend op grote schaal woningen, zonder enige technische noodzaak. De reden is dat goedkope huurwoningen vervangen worden door veel duurdere woningen voor de middenklasse. Dit neoliberale beleid is ingezet in 2000 met de nota Wonen van Staatssecretaris Johan Remkes van VROM. Remkes is natuurlijk een prominent VVD politicus, maar ook de PvdA en GroenLinks hebben deze asociale vorm van stadsvernieuwing altijd enthousiast gesteund. Het idee was daarbij dat de samenstelling van de bevolking in de oude arbeiderswijken te eenzijdig was, teveel armoedzaaiers. De PvdA heeft hier electoraal duur voor betaald en de grote afrekening met GroenLinks komt bij de gemeenteraadsverkiezingen van volgend jaar.

Dezer dagen bereikte deze politiek gesanctioneerde sociale zuivering van onze steden in Rotterdam een nieuw dieptepunt. Het begon op 19 juni met een klein berichtje op de economie pagina van de NRC. De Nederlandse overheid had een brief gekregen van de Verenigde Naties, nota bene, waarin werd gewezen op het feit dat er mogelijk sprake is van etnische zuivering in de Rotterdamse Tweebosbuurt. Ja, natuurlijk, dat was altijd al zo, in Amsterdam West woonden ook teveel Marokkanen. Op 24 juni volgde een hoofdredactioneel commentaar in dezelfde krant. Men had wel begrip voor het streven naar diversificatie maar plaatste toch uitdrukkelijk vraagtekens bij een woonbeleid ‘dat ten koste gaat van kwetsbare inwoners’.

De Volkskrant pakte op 29 juni uit met een flinke reportage over de Tweebosbuurt. Het bekende verhaal, overmacht van een corporatie die kritiekloos gesteund door het gemeentebestuur mensen kan deporteren uit een buurt waar ze hun leven lang gewoond hebben. Het ergste is nog de machteloosheid van die mensen, geen enkele politieke partij neemt het voor ze op en het is juridisch allemaal in orde. Het is diep beschamend dat uiteindelijk de Verenigde Naties moeten wijzen op het feit dat Nederlandse burgers rechteloos zijn. Het is geen halve gare stammenstrijd in Afrika, nee, het is Nederlandse stadsvernieuwing. Op 30 juni verscheen ook nog een opiniestuk in de Volkskrant van twee jeugdige architectuurhistorici. Tot mijn grote vreugde, want in die kringen heeft men weinig belangstelling voor de volkshuisvesting. Het zou de BNA trouwens sieren om ook eens een mening te hebben over de stadsvernieuwing.

Bij dit alles is het klimaat nog niet genoemd. Het slopen van gebouwen mogen we inmiddels toch wel gewoon een milieudelict noemen. Het gaat gepaard met grof geweld dat veel CO2 produceert, enorme hoeveelheden goed bouwmateriaal worden als afval afgevoerd, nieuw bouwmateriaal moet geproduceerd worden, met wederom veel CO2 uitstoot. Het is ultieme waanzin, die door de overheid gestimuleerd wordt. Destijds begreep Remkes waarschijnlijk niet goed wat hij deed, dat is vaak zo bij politieke beslissingen. Inmiddels is wel duidelijk dat de nota Wonen heeft geleid tot ongekende wantoestanden. De vraag is nu: hoe lang nog?