De donkere dagen voor Kerst

Als Henk Kamp in 2050 een eitje wil bakken moet hij in de weer met de inductieplaat. Het aardgas is afgeschaft. Soms vraag ik mij af waar de grens ligt tussen verstandig milieubeleid en tirannie. Lang geleden, toen ons land nog door windmolens werden drooggemalen, gebeurde het regelmatig dat polders bij windstilte en zware regenval onder water kwamen te staan. Natuurlijk is het verstandig om het gebruik van fossiele brandstof terug te dringen, maar de energieagenda van Kamp doet mij toch een beetje denken aan een geloof. Alles op duurzame elektriciteit. De hele Noordzee staat vol met windmolens, die toch net als vroeger bij windstilte echt niet draaien. En de zon laat zich in ons land ook lang niet altijd zien.

Het zal niet zo’n vaart lopen met de energieagenda. 35 jaar is best een hele lange tijd. Voor zover ik me kan herinneren hadden we in 1980 nog helemaal niet gehoord van het klimaatprobleem. De Club van Rome had in 1972 al wel alarm geslagen maar toen ging het over hele andere problemen. Onheilsprofeten dachten dat fossiele brandstoffen binnen korte tijd op zouden raken. Dat bleek onzin te zijn. Net als de dramatische voorspellingen over een exploderende wereldbevolking.

Het merkwaardige van dergelijke maatschappelijke paniek en draconische energieagenda’s is dat acute problemen niet aan de orde komen. Stedenbouwers gaan onverstoorbaar door met het bouwen van inhumane hoogbouw. Een Amerikaans idee. Manhattan was al in 1930 een droom voor Europese ontwerpers en in Amsterdam moet nu, 100 jaar later, op het Zeeburgereiland ook een ware hoogbouwstad verrijzen. Daarmee komt in Amsterdam definitief een einde aan de traditie van de Hollandse stad.

Rotterdam wil met Feyenoord City, ook zo’n waanzinnig project, bewijzen dat de havenstad en haar voetbalclub nog echt meedoen. Zelfs in het centrum van Haarlem staat hoogbouw op het programma! Het lijkt alsof men alleen in Utrecht nog een beetje begrijpt wat stedenbouwkundige wijsheid is.

Het zogenaamde milieubeleid in Nederland kan kort samengevat worden: het hele probleem wordt opgelost met vooralsnog min of meer fictieve duurzame elektriciteit: als vanouds ieder dag autorijden, het huis lekker warm, lang en warm douchen en fijn kokkerellen, gezellig al die elektriciteit. Het Aga fornuis werkte ooit op kolen, toen op aardgas en nu op elektriciteit. De geheel gasgestookte versie is alleen nog tweedehands verkrijgbaar.

Maar het grootste milieuschandaal is en blijft natuurlijk het Nederlandse landbouwbeleid. Terwijl de stad onbewoonbaar wordt gemaakt met commerciële hoogbouw gaat de verwoesting van het oude cultuurlandschap in snel tempo voort. De weidevogels van weleer verdwijnen als sneeuw voor de zon, terwijl kunstmest en bestrijdingsmiddelen korte metten maken met de laatste resten van de natuur in het buitengebied. Daarom gaat de moderne stedeling ook niet recreëren in Nederland. De hoogbouw-Amsterdammers nemen het vliegtuig, dat kost immers vrijwel niets, naar de natuur in verre landen. In de energieagenda wordt de elektrische vliegmachine nog niet genoemd.

Zou de verkoop van kerstkaarsen straks ook verboden worden? Ledlampjes zijn immers duurzamer. En komt dan de milieupolitie langs bij mijn hoogbejaarde weduwe? Om haar oude Aga in beslag te nemen?