NRP DUMO verkent herbestemming Soestdijk

Het netwerk trof elkaar in de koele werkplaats van Paleis Soestdijk, waar tot begin deze eeuw de ‘Koninklijke paarden’ en Bernhards Ferrari’s gestald werden.

Gelaagdheid

Alex Vermeulen lichtte het verkoopproces toe waarbij de markt werd gevraagd om met herontwikkelingsconcepten te komen. Maar niet alvorens kort op de indrukwekkende historie van het Paleis in te gaan. Een ding wat daarbij duidelijk naar voren komt is de gelaagde bouwgeschiedenis van het Paleis. Door de eeuwen heen zijn steeds weer nieuwe delen toegevoegd, waardoor Paleis Soestdijk een grote variatie bouwstijlen kent, wat zich met name vertaalt in het interieur. Zo voegde iedere nieuwe eigenaar een nieuwe laag toe. Een proces dat zich zal voortzetten met de toekomstige herontwikkeling.

Een nieuwe fase

Als uiteindelijk in 2004 zowel Koningin Juliana als Prins Bernhard overlijden, komt Paleis Soestdijk leeg te staan. Vanaf 2007 wordt er door de Bouwkundige Begeleidings Adviesgroep (BBA) veel verkennend onderzoek gedaan naar het Paleis. Er komt een uitgebreide documentatie op gang en Paleis Soestdijk wordt van binnen en buiten volledig in kaart gebracht.

Vanaf 2012 restaureert en exploiteert de Staat het Paleis en wordt er naast de tijdelijke openstelling tal van culturele activiteiten georganiseerd op het terrein. Het bracht in totaal 2.4 miljoen mensen naar Paleis Soestdijk. Het toont de enorme aantrekkingskracht en betekenis van de plek.

De start van het herbestemmingsproces wordt gevormd door een groep prominenten die tezamen de ‘Ronde tafel van Paleis Soestdijk’ vormen en de kaders en mogelijkheden van de herbestemming bespreken. Behoud van de gevel, behoud van het ensemble, rekening houden met cultuurhistorische waarden, publieke toegankelijkheid en duurzaamheid zijn enkele kaders die gesteld worden aan de herbestemming die het Paleis de 21^e eeuw in moet helpen. De markt werd gevraagd om in zes A4-tjes een concept in te sturen.

Uiteindelijk werden er 120 plannen ingezonden waaruit, na een tweede ronde, vorige week het plan van het consortium Made bij Holland werd geselecteerd. Het consortium herontwikkelt een platform van voor innovaties en excellent ondernemerschap, met tentoonstellingen en evenementen voor een breed publiek. Er komen ook horeca en woningen.

Rondleiding

Tijdens de rondleiding onder leidng van Alex Vermeulen en Alfons Theunissen (RVB) door het Paleis komt de gebrekkige onderhoudskundige staat aan de orde maar zeker ook de grandeur, waarbij is sommige kamers de lucht van Bernhardt’s sigaren nog te ruiken is. De witte dinerzaal van wijlen Anne Paulowna, de privébioscoop van Prins Bernhard en de woonvertrekken van de Oranjes geven een prachtig idee van het leven op het Paleis, ook al zijn de meeste ruimtes niet meer gemeubileerd.

De herbestemming van het Paleis zal de spanning die bestaat tussen geschiedenis en toekomst en tussen monumentale waarde en hergebruik blootleggen. Maar dat Paleis Soestdijk een bijzondere plek blijf is duidelijk.

De volgende bijeenkomst van NRP DUMO, ‘De zorg verandert: Kansen voor karakteristiek vastgoed’ staat gepland op 27 september en wordt georganiseerd op de RadboudUMC te Nijmegen. Aanmelden kan hier.

tekst: Maurits van Putten