Nieuw jurylid van NRP Gulden Feniks Sabine Renders: "De tijd dat je alleen naar stenen kijkt is voorbij!"

Ze is na haar studie begonnen als adviseur ‘Wonen’ bij de gemeente Groningen en is vervolgens als projectontwikkelaar bij Delta Forte projectmanagement in de Amsterdamse wijk de Bijlmer begonnen met de herontwikkeling van de honinggraatflat Grubbehoeve. Het ging om de hoogniveau renovatie van deze flat met behoud van en respect voor het architectonisch beeld. CASA architecten maakte het ontwerp, mede in opdracht van de ‘Koop Je Eigen Bijlmer’ bewoners-kopers groep (KJEB), met veel aandacht voor de plint en de zichtbaarheid van entrees. ‘Ik ben nog steeds erg blij met het resultaat. De invloed van de KJEB was groot en het project had veel sociale aspecten. Het heeft in 2010 de Zuidoost Architectuurprijs van de gemeente Amsterdam gekregen.’

Het begrip ‘koesteren’ heeft voor Renders een speciale betekenis. Ze heeft altijd interesse gehad om de tijdlagen in een gebied te laten zien, met in haar achterhoofd dat je dit onderdeel moet maken van de (her)ontwikkeling. ‘Dat is de rode draad bij alle projecten en gebiedsontwikkelingen waar ik bij betrokken ben. Ik kijk naar de opgave vanuit het proces en vind het belangrijk om in dialoog met de omgeving te gaan. Met als uitgangspunt de vraag: Hoe krijg je gevoel voor de plek, hoe vertaal je dat zonder dat je kopieert? Je kijkt dan niet alleen naar de gebouwen, maar ook naar de context, de openbare ruimte, de bomen, de landschappelijkheid. Toen ik in contact kwam met een landschapsarchitect, kwam ik veel meer te weten over de historie van de plek. Dan kun je je beslissingen daarop aanpassen. Vanuit de historische context geef je die plek dan een identiteit. De tijd dat je alleen naar stenen kijkt is voorbij! Je moet kijken vanuit de gelaagdheid. Vanuit de context kan je de (unieke) gebiedskwaliteiten behouden en versterken.’

‘Ik zie het als mijn taak om alle partijen op één lijn te krijgen, dat betekent dus de dialoog aangaan en het (ontwerp)proces hierop inrichten. Je moet oprecht willen samenwerken met oog voor alle belangen.’ Het interessante van NRP Gulden Feniks vindt Renders dat de prijs aandacht heeft voor de meerwaarde van bestaande gebouwen (landschap inbegrepen). ‘Je moet altijd goed kijken naar wat er is en niet bang zijn voor nieuwe interpretaties. Je mag best nieuwe lagen toevoegen. Aandacht is belangrijk: wat kan je met dit gebouw of gebied in de context van de integrale opgave, die misschien veel groter is. Ik vraag me af hoe je de scheidslijn formuleert tussen renovatie en transformatie. Meer leidend zou moeten zijn: wat wordt het eindproduct? Doorbreek die scheidslijnen, want categorieën zijn maar hulpmiddelen. Het gaat er meer om of er goede keuzen zijn gemaakt. Dat geldt zowel voor renovatie als voor transformatie.’

Respectvolle aandacht voor bestaand vastgoed en landschap vindt Renders van groot belang. ‘Ik zou willen dat het vanzelfsprekend is dat op creatieve wijze wordt onderzocht of en hoe een gebouw (deels) kan worden behouden en geschikt kan worden gemaakt voor een nieuwe bestemming. Dit geldt ook voor bestaande bomen, ondergrond etc.. Dat kunnen de voorbeelden van NRP Gulden Feniks laten zien. Ik hoop dat er veel inzendingen zullen zijn. En vooral, dat we bij alle inzendingen die de moeite waard zijn, goed kunnen aangeven waarom ze uiteindelijk in de eindafweging niet geselecteerd worden. Feedback zou mooi zijn.’

Als project- en gebiedsontwikkelaar heeft Sabine Renders zich in de afgelopen jaren op verschillende manieren ingezet in de Metropoolregio Amsterdam. Ze heeft ruim twintig jaar ervaring bij de overheid, woningcorporaties en commerciële ontwikkelaars. In 2010 was zij als ontwikkelingsmanager betrokken bij Stadgenoot, een grote woningcorporatie in Amsterdam. Vanaf januari 2017 was zij als gebiedsontwikkelaar actief bij ontwikkelaar AM. Vanaf 2018 is zij projectdirecteur voor de integrale ontwikkeling van het Hembrugterrein (45 hectare groen, monumenten en bouwgrond) in Zaandam.