Woningbouw: verbouw naast nieuwbouw

Ingezonden brief van NRP als reactie op het artikel in het NRC van 9 mei 2025: Zeven redenen waarom er in Nederland te weinig huizen worden gebouwd.

Onder de kop ‘Woningbouw’ slaan Karel Berkhout en Roos Liefting (‘7 Redenen waarom er te weinig huizen worden gebouwd’, 10/5) zeven spijkers op de kop. Het is schrijnend dat het niet lukt de knellende procedures rondom nieuwbouwwoningen te stroomlijnen. Helaas stellen zij het voorzien in nieuwe woonruimten gelijk aan nieuwbouw, terwijl veel leegstaande gebouwen zich lenen voor herbestemming tot woningen.

Het totaaloppervlak in leegstaand vastgoed volstaat voor alle woningen die erbij zouden moeten komen, berekende het Platform Woonopgave. Natuurlijk is niet elk bestaand gebouw daarvoor geschikt maar het geeft wel een idee van de schaal. Als 25% hiervan wordt verzilverd maken we al een kwart van de woningzoekenden blij, en komen eengezinswoningen beschikbaar voor doorstroming. Geen totaaloplossing, wel een flinke stap vooruit.

Ook kan snelheid worden geboekt: de zeven ‘obstakels’ gelden nauwelijks voor herbestemming. Geen nieuwe bouwgrond, minder stikstof (F. Feddes stelt in ‘Beter dan Sloop’ 50-70% reductie), en minder ‘eindeloze’ voorbereidingen omdat grondsanering, archeologie, ecologie, netcongestie of bereikbaarheid zelden een rol spelen. Het is goedkoper (Feddes: 10-30%), sneller klaar en dus eerder renderend.

Daarom heeft het Nationaal Renovatie Platform (NRP) met Natuur en Milieu recent het manifest ‘De Meeste Woningen staan er al’ gelanceerd: een pleidooi voor ‘verbouw naast nieuwbouw’ en benutting van bestaande gebouwen om de wooncrisis duurzamer te helpen oplossen. Dat scheelt ruimte, materialen, emissies, en kostbare tijd. Het is hoog tijd om het gebrek aan woonruimte niet langer te beperken tot een nieuwbouwprobleem maar óók in te zetten op duurzame herbestemming van leegstaand vastgoed.

Wessel de Jonge is architect, en hoogleraar Erfgoed & Herontwerp aan de TU Delft en bestuurslid van het NRP (Nationaal Renovatie Platform); Elisabeth Boersma, directeur NRP; Bart Krol, voorzitter NRP.