Terugblik op NRP Nieuwjaarsbijeenkomst 2020 in LocHal

Huiskamer van de stad
In de hergebruikte glazen zaal namen vele sprekers ons mee in hun boeiende verhalen en innovatieve ontwikkelingen. Zo vertelde Ingrid van der Heijden, architect van Civic over de succesvolle transformatie van de LocHal, dat ruimte biedt aan bibliotheek Tilburg, Seats2Meet en Kunstloc Brabant. Ooit lag er een serieus plan voor sloop/nieuwbouw, met als doel om hier een parkeergarage te maken, maar gelukkig de crisis gooide roet in het eten. “Een publieke ruimte als de LocHal is belangrijk in de stad. Mensen trekken nog steeds naar steden; voor werk, cultuur, voor etc. Maar er zijn steeds minder plekken voor ontmoetingen. Pleinen, parken en andere publieke ruimten blijven achter bij kantoren en woningen. In een tijd waarin publieke gebouwen steeds minder als belangrijk worden gezien door de overheid, heeft de LocHal juist een publiek interieur. Het is een gebouw voor iedereen. Zo hebben we ook bewust geen consumptieverplichting. Het is de huiskamer van de stad, met een publiek en privaat programma. Er zijn verschillende labs, kunstbalies, vergaderruimtes, er is een koffiekiosk en op het indrukwekkende trappenlandschap wordt gebruikt om te lezen, te werken, als tribune of juist als podium. Je ziet altijd iets dat je niet verwacht. We hebben ons ook de vraag gesteld ‘wat is de toekomst van een bibliotheek?’. Dat is in feite het verbinden van mens aan kennis. En wat kan dat voor Tilburg betekenen? De LocHal moet fungeren als een plek waar niet alleen kennis wordt geconsumeerd, maar ook geproduceerd. De LocHal faciliteert de consumerende ‘boekenconsument’, maar biedt ook ruimte aan de creatie van kennis. De architectuur maakt deze nieuwe rol van de bibliotheek mogelijk.

Verschillende klimaatzones
De architectuur van de LocHal is reversibel; alles kan er weer uit. We hebben bovendien high end technieken toegepast, bijvoorbeeld op het gebied van brandveiligheid, akoestiek en klimaatbeheersing. Zo kent het gebouw vijf klimaatzones. De afgesloten ruimten zoals de vergaderzalen zijn voorzien van vloerverwarming en klimaatbeheersing, terwijl de bibliotheek beneden vrij koel is. Met een jas aan boeken uitkiezen, zal voor niemand een probleem zijn."

Ministerie van BZK steunt NRP
Tineke Beuker-Bongers, senior beleidsmedewerker circulaire bouweconomie bij het Ministerie van BZK, ging in haar presentatie in op hoe het ministerie het beleid en de praktijk van circulair bouwen met elkaar wil verbinden. Ook maakte zij bekend dat het ministerie sinds kort NRP ondersteunt. Tineke Beuker: “We steunen NRP omdat diverse partijen uit bouwsector samenkomen. Het heeft voor ons meerwaarde dat NRP geen brancheorganisatie is die de belangen van een bepaalde groep vertegenwoordigt, maar juist een platform is waarin de gehele bouwketen is vertegenwoordigd. Daarnaast zijn transformatie en renovatie belangrijke onderdelen van de vastgoedopgave. Door daarin met NRP aan de slag te kunnen, en daarbij meteen te kiezen voor een integrale benadering met aandacht voor klimaatadaptatie, aardgasvrij en circulariteit, creëren we een win/win situatie. Kennis is macht, kennis delen is kracht.”
Bekijk hier haar presentatie.

Knelpunten bij het verduurzamen van vastgoed
Hein Wegdam, directeur Duurzaamheid bij ING real Estate Finance gaf in zijn presentatie inzicht in de knelpunten die ING tegenkomt in het verduurzamen van het vastgoed van haar klanten. En welke factoren hebben bijgedragen aan het succesvol reduceren van het werkelijke energieverbruik. “Het ontbreekt bij beleggers vaak en kennis en inzicht waar zij met hun portefeuille staan als het gaat om duurzaamheid. En doordat marktpartijen duurzaamheid nu nog niet of met verschillende methodes waarderen, ontbreekt het aan een eenduidig en transparant waarderingssysteem voor vastgoedobjecten. ING heeft samen met met de tien grootste taxatiekantoren van Nederland een nieuw Duurzaamheidstaxatiemodel ontwikkeld. Door duurzame indicatoren vas te leggen, gelijk te wegen en op die manier te taxeren krijgt verduurzaming een waarde. Het is de bedoeling dit duurzaamheidstaxatiemodel standaard te maken voor alle partijen in de markt.

Kijken naar de energieprestaties van een gebouw
Hein sprak ook over de ontwikkelingen met betrekking tot de energierobot. “De meeste panden hebben een mooi label, maar verspillen in de praktijk veel energie. Van alle duurzaam opgewekte energie in Nederland wordt ongeveer 50% door gebouwen verspild. Doordat klimaatinstallaties bijvoorbeeld onjuist ingesteld zijn, staat in gebouwen in de zomer de verwarming aan of worden ze gekoeld of verlicht terwijl er niemand meer in het pand is. Verduurzaamde gebouwen met energielabel A kunnen hierdoor toch het verbruik van een G-label hebben. Een energierobot matcht het gebouwprofiel aan het werkelijke verbruik. De gebouweigenaar kan de huurder toegang geven tot het dashboard. Dat levert al snel 10 tot 15% besparing op in alle gebouwen. Spreker Bernardo Korenberg, hoofd Duurzaamheid en innovatie bij Bouwinvest onderstreept het belang van kijken naar werkelijk verbruik: “Energielabels zijn mooi, maar je moet kijken naar de daadwerkelijke prestaties van een gebouw. Voor een lange termijn belegger is rapporteren over en daarmee meer transparant zijn over duurzaamheidprestaties essentieel om een toekomstbestendige en waardevaste portefeuille te realiseren. Zeker nu de impact van klimaatverandering steeds zichtbaarder wordt."

Monumenten aanpassen aan de omgeving en vice versa
We namen afscheid van Jennemie Stoelhorst, scheidend voorzitter van NRP DuMo, die in haar presentatie terugblikte op haar periode als voorzitter. Twee jaar geleden werd er besloten om een NRP DuMo denktank op te richten, met daarin een aantal partnerbedrijven, om samen duurzaamheid in een bredere context te plaatsen. Monumenten en cultuurhistorische waardevolle gebouwen zijn uniek. Je moet kijken waar de mogelijkheden tot verduurzaming en herbestemming liggen en tegelijkertijd de cultuurhistorische en architectuurhistorische waarden behouden. Bovendien gaat erfgoedzorg tegenwoordig veel verder dan het object; de omgeving is minstens zo belangrijk. Die moeten we dus betrekken bij de verduurzamingskansen. Aan de hand van twee praktijkcases, Landpark Assisië in Biezenmortel in Noord-Brabant en Villa Barmerhoek in het dorpje Doodstil in Groningen en Landpark Assisië in Biezenmortel Noord-Brabant, ging de denktank afgelopen jaar op zoek naar koppelkansen. Met de inzichten die werden opgedaan heeft Jennemie een concept afwegingskader opgezet, een mooi instrument waarop Erna van Holland, nieuwe voorzitter van NRP DuMo verder kan voortborduren.

Vanuit verschillende invalshoeken naar opgaven kijken is heel verrijkend
Vincent Gruis, Management en afdelingsvoorzitter Management in the Built Environment, TU Delft en alumnus NRP Academie, ging in gesprek met gesprek met NRP Academie alumni Arthur van Kempen (HEVO, alumnus) en Christiaan Groeneweg (VORM, alumnus)
en de directeuren van de bedrijven die de studenten afvaardigden: André Köster (directeur Dura Vermeer) en Ewoud van der Sluis (directeur HEVO). Zijn vraag: “Worden de alumni beter van NRP Academie of wordt het bedrijf er beter van?” Uit de antwoorden konden we concluderen dat beide ervan profiteren. Arthur van Kempen: “Het is een feestje dat je naar zoveel inspirerende locaties mag. Zoveel inspiratie, nieuwe omgevingen en mensen; het is bijna teveel om over te brengen naar je organisatie. Maar alles wat je leert en opdoet neem je mee naar je projecten.” Christiaan Groeneweg: “Een eyeopener was het leren verbinden, dat je de opgaven niet alleen maar alleen met goed samenwerking kunt doen. Daarnaast dat je altijd realistisch moet blijven nadenken over de opgaven, daar heb je altijd meer mensen voor nodig." “Waarom sturen jullie mensen naar de NRP Academie?”, vroeg Vincent Gruis vervolgens. André Köster, Dura Vermeer: "Voorheen moesten we mensen inderdaad echt ‘sturen’. Nu staan mensen in de rij. De NRP Academie verrijkt ons, hoe ga je om met samenwerken, het gezamenlijk kijken naar casussen en hoe je uit de traditionele rol stapt." Ewoud van der Sluijs: “Vanuit verschillende invalshoeken naar opgaven kijken is heel verrijkend. Mensen verbreden zich en daarnaast is er natuurlijk het fantastische netwerk dat de cursisten opbouwen.

Afscheid vice-voorzitter Hans de Jonge
Tenslotte namen we ook afscheid van onze vice-voorzitter Hans de Jonge, voormalig directievoorzitter van NRP Partner Brink Groep. Met bloemen, een penning en mooie woorden van NRP voorzitter Bart Krol werd hij in het zonnetje gezet: "Het is lovenswaardig dat Hans, naast zijn functie van directievoorzitter en hoogleraarschap in al die jaren zoveel tijd heeft vrijgemaakt voor NRP. Het wordt een uitdaging om iemand van het kaliber van Hans, met zijn kennis, ervaring en netwerk, terug te krijgen. Hans is bovendien een groot ambassadeur van het bestaande vastgoed", aldus Bart Krol.

Het glas heffen op het bestaande vastgoed
Na al deze nieuwe kennis en inzichten, was het tijd om het glas te heffen met elkaar en nog verder te praten over al dat prachtige vastgoed dat er al staat en dat we nuttig en duurzaam kunnen én moeten vernieuwen.