Veemgebouw
Projectomschrijving
Het Veemgebouw (Philipsgebouw SDM) is gebouwd tijdens de Tweede Wereldoorlog. Met lagere verdiepingsvloeren en weinig lichtinval doet het dienst als magazijn voor de producten die Philips in de andere fabrieken op Strijp-S maakt.
Nadat de Gemeente Eindhoven en Volker Wessels Strijp-S besluiten te kopen, komt het Veemgebouw in 2009 in bezit van Trudo, dat besluit het te herontwikkelen. Omdat het zich minder goed leent voor enkel woonfuncties, gaat Trudo op zoek naar een andere invulling. Die vindt zij in een mix van functies. De plint wordt commercieel geëxploiteerd. Hier kunnen kleinschalige, lokale pioniers hun eten en drinken verkopen. De lagere verdiepingen worden geschikt gemaakt als parkeergarage, terwijl de hoger gelegen verdiepingen een tijdelijke bestemming krijgen. Tegen lage huurkosten kunnen maatschappelijke instellingen en ondernemers hier hun activiteiten uitvoeren.
Met de ongebreidelde groei van Strijp-S verandert ook de functie van het Veemgebouw. Na eerder uitstel vanwege de crisis krijgt het gebouw in 2022 een baanbrekende opbouw: 39 appartementen rondom een groene hof. Op de begane grond komt een grotere supermarkt, een functie waaraan het gebied steeds meer behoefte krijgt. Ook het aantal parkeerverdiepingen wordt uitgebreid van drie naar vijf. De overige verdiepingen blijven beschikbaar voor tijdelijke huurders.
De zeldzame mix van wonen, werken, ontspanning én parkeren maakt het Veemgebouw uniek. Van supermarkt tot notenbar en van VR-experience tot het huisvesten van ex-daklozen: Het Veem heeft het allemaal. Het Rijksmonument is met veel gevoel voor esthetiek gerenoveerd én uitgebreid. De opbouw sluit naadloos aan op het bestaande ontwerp en zorgt voor een echte eyecatcher op Strijp-S.
De toekomst zal uitwijzen welke functie(s) het Veemgebouw zal vervullen. Zeker is dat het inmiddels onmisbaar is in het steeds verder groeiende en bloeiende gebied, dat begin deze eeuw maar ternauwernood van de sloophamer werd gered.
“In het Veemgebouw is toekomstgerichtheid tot een vanzelfsprekend onderdeel van het project gemaakt”
Juryoordeel
De jury heeft complimenten voor de grote zorgvuldigheid waarmee het Veemgebouw is gerenoveerd, getransformeerd en emblematisch is uitgebreid. Veel aandacht is besteed aan het vertalen van de bestaande architectuur naar de nieuwbouw. De ronde vormen in baksteen in de bestaande bouw zijn doorgetrokken in het ontwerp van de opbouw, waardoor deze naadloos op elkaar aansluiten. En ook de aandacht voor het kleurgebruik door het gebouw heen getuigt van zorgvuldig onderzoek en ontwerp.
Van een pakhuis naar een pakhuis
De transformatie van het Veemgebouw “van een pakhuis naar een pakhuis” is in de ogen van de jury een even gedurfde als vanzelfsprekende oplossing. Auto’s parkeren in een iconisch gebouw als het Veemgebouw lijkt in eerste instantie misschien wat tegennatuurlijk en “zonde”. De jury ziet het juist als een slimme en duurzame oplossing voor de parkeeropgave. In plaats van ondergronds een nieuwe parkeergarage te bouwen, wordt het gebied ontlast door het parkeren op te nemen in een bestaand gebouw. En ook vanuit het gebouw zelf is het slim bedacht. De lage verdiepingsvloeren zijn moeilijk te transformeren en lenen zich optimaal voor opslag van – in dit geval – auto’s. Met slechts enkele ingrepen, waaronder het openbreken van de vloeren en het toevoegen van hellingbanen tussen de verdiepingen, worden de verdiepingen stap voor stap en naargelang de behoefte toegankelijk gemaakt voor parkeren.
Toekomstgerichtheid als onderdeel van het project
De jury spreekt wel de hoop uit dat de vraag naar parkeren op termijn af zal nemen en daarmee ook de noodzaak voor parkeren in het Veemgebouw. Het gebouw heeft volgens de jury voldoende flexibiliteit om in de toekomst ook andere functies te kunnen huisvesten, juist doordat er nu niet al te veel is ingegrepen in de structuur. Ze complimenteert de “lenigheid van het programma” en de vanzelfsprekende manier waarop deze toekomstgerichtheid tot onderdeel van het project is gemaakt.
“De transformatie van het Veemgebouw “van een pakhuis naar een pakhuis” is een even gedurfde als vanzelfsprekende oplossing.”
Ontsluiten en optoppen van een rijksmonument
Op de begane grond is een publieke plint gerealiseerd met voorzieningen die worden gebruikt bewoners en bezoekers van het gehele gebied. De plint vormt zo een verbinding tussen het gebouw en de openbare ruimte van Strijp-S.
Recent zijn boven op het Veemgebouw 39 woningen gerealiseerd. Vanwege de diepte van het gebouw konden de woningen niet over de gehele breedte doorlopen. Om voldoende lichtinval in de woningen te realiseren, is een open binnenplaats ontworpen. De oplossing van het binnenhof noemt de jury “briljant”. Ze staat verstelt van de kwaliteit van de open ruimte tussen de woningen; het voelt alsof je in een hofje op maaiveld staat. Het woningaanbod in het drielaagse woonblok bestaat uit twee typen; een studio op de begane grond en daar bovenop een maisonnette. Beiden zijn kwalitatief hoogwaardige woningen in het middensegment, met prachtig uitzicht op de skyline van Eindhoven.
Het Veemgebouw is in drie fases ontwikkeld en bij elke fase is dezelfde architect betrokken geweest. De jury juicht die continuïteit toe en ziet dat ook nadrukkelijk terug in de kwaliteit en coherentie van het eindresultaat.
Inzender
Sint Trudo
Betrokken partijen
Caruso St. John
V/Architecten
Stam & De Koning
Tielemans
Visietech
Peter van Kempen
Buro Lubbers
