Europan, de tweejaarlijkse internationale ontwerpwedstrijd voor architecten tot 40 jaar, is deze keer gericht op Amsterdam. Met de gemeente zijn vijf locaties aangewezen waar jonge ontwerpers hun tanden in kunnen zetten.
Het thema is 'de productieve stad'. Gezocht wordt naar oplossingen om wonen en werken te combineren. Europan is bedoeld voor jonge stadsmakers: om kennis te vergaren en te gebruiken en als het even kan te komen tot een uitvoerbaar ontwerp.
Vroeger was dat een gebouw, deze keer gaat het veelal om de transformatie van een heel gebied. Om de opgave niet al te breed en diffuus te maken, is per locatie aangegeven wat de focus zou moeten zijn, waarbij woningbouw combinaties aangaat met infrastructuur of met kleine maakindustrie.
Ratjetoe aan bedrijfjes
De vijf locaties die zijn gekozen raken aan de gebieden die in Koers 2025 van de gemeente zijn aangewezen voor ontwikkelingen op de korte termijn. Je zou ze kunnen karakteriseren als vergeten hoekjes van de stad. Het zijn de H-buurt in Zuidoost, de Papaverdriehoek in Noord, het Piarcoplein in Sloterdijk Centrum, Transformatorweg in Sloterdijk I en de Sluisbuurt.
Jonge stadsmakers gaan zoeken naar combinaties van wonen en werken
In de H-buurt (bij Heesterveld en Hakvoort) zijn twee parkeergarages toe aan herontwikkeling nu ze bijna zijn afgeschreven. Gezocht wordt naar een visie waarbij kleinschalige en laagdrempelige bedrijven gecombineerd kunnen worden met wonen. Nu zitten er catering- en autoreparatiebedrijven in en om de garages. Het doel is de werkgelegenheid divers van aard te houden en te versterken.
De Papaverdriehoek, die geen beste reputatie heeft, zou meer samenhang moeten krijgen. Het ratjetoe aan bedrijfjes en werkplaatsen zit te wachten op ontwerpideeën die het gebied tot een stepping stone maakt voor nieuwe ontwikkelingen en als poort naar Buiksloterham.
Het centrum van Sloterdijk is nu een infrastructureel kruispunt zonder identiteit. Hergebruik van bestaande gebouwen is nauwelijks meer mogelijk, maar sociaal getinte ondernemingen en een raakvlak met de haven maken wel een kans, binnen een inspirerende ontwerpvisie.
Braak terrein
Bij de hoek van de Transformatorweg ligt een stuk grond van de gemeente braak. Het ligt in de lijn der verwachting dat dit wordt aangesloten bij het Mediacollege. Trefwoorden zijn daarbij onderwijs, ontwerp en reclame. Woningen zouden de leefbaarheid in het gebied moeten versterken.
Ten slotte moet in de Sluisbuurt een overgang worden bedacht tussen het publieke en private domein, tussen hoogbouw en openbare ruimte. Gezocht wordt naar een integraal plan dat cohesie in het gebied kan brengen. Deze locatie is het onzekerst, omdat het stedenbouwkundig plan van de Sluisbuurt nog in de inspraakronde zit. Bij alle projecten wordt de buurt nadrukkelijk betrokken.
De architecten en landschapsarchitecten kunnen - anoniem - tot 19 juni voorstellen indienen. De gemeente is betrokken bij de voorselectie, maar het is een internationale jury die uiteindelijk de winnaars aanwijst.