Interview: Ewoud van de Sluis (HEVO) 'Scherpe klimaatdoelen dwingen de sector innovatief te zijn'

INTERVIEW: Ewoud van de Sluis

NRP ging in gesprek met Ewoud van der Sluis, directievoorzitter van HEVO, over advies en bouwmanagement bij (her)ontwikkeling van maatschappelijk vastgoed. 'We moeten niet alleen slimme gebouwen maken, maar vooral portefeuilles slim inzetten.'

tekst: Maurits van Putten

'HEVO is een advies en bouwmanagementbureau dat met name gespecialiseerd is in maatschappelijk vastgoed. Daarmee raak je de kern van wie HEVO is. Mensen die bij HEVO werken zijn écht geïnteresseerd in maatschappelijke thema's, vinden het belangrijk om maatschappelijk betekenisvol te zijn,' aldus Ewoud van der Sluis.

'De maatschappelijke betrokkenheid zit in het DNA van HEVO'

Expertises

'Onze hoofdmarkten zijn onderwijs, gezondheidszorg en gemeentelijk vastgoed. Het gaat onze mensen echt aan het hart of we goede gebouwen voor leerlingen maken of goede gebouwen voor de zorg maken. Wij bekijken een opgave heel nadrukkelijk vanuit de gebruiker.'

'Om een voorbeeld te geven; als je kijkt naar scholen en financiering voor onderhoud. Dan zit daar een blinde vlek in de wet die het bijna onmogelijk maakt om scholen te renoveren. De wet kent eigenlijk alleen maar nieuwbouw en onderhoud. We hebben daarom samen met PO-raad, VO-raad en VNG een oplossing bedacht en zijn daarmee een lobby begonnen, ook naar het ministerie toe. Er is nu een wetsvoorstel ingediend om financiering voor renovaties van scholen toch mogelijk te maken. Onze mindset is dan ook dat je per definiete kijkt naar wat je kunt met bestaande gebouwen.'

'Als een gebouw maar even goed genoeg is, probeer het dan slim te renoveren, of te herbestemmen'

Nieuwbouw en renovatie

'Het bewustzijn over renovatie is door de crisis en het overtollige vastgoed naar boven gekomen. Ik denk dat van alle projecten waar we bij betrokken zijn 75% nieuwbouw is en 25% renovatie. Als je het totale scholenbestand bekijkt, dan heb je een hele hoop gebouwen die functioneel ronduit slecht zijn en waarvan echt niets meer te maken is. Dan is sloop vaak echt de enige optie om ruimte te maken voor een goed en duurzaam onderwijsgebouw. Ons motto is echter: Als een gebouw maar even goed genoeg is, probeer het dan slim te renoveren, of te herbestemmen. Maar je moet ook niet ten koste van alles een slecht gebouw proberen te behouden.'

Kernwaarden

'De belangrijkste waarde voor ons is gebruikerswaarde. Als je daar op voortborduurt kom je automatisch bij duurzaamheidsthema's. We zijn er op gericht dat je zo slim mogelijk met materialen omgaat. Gebruikstevredenheid, dat een gebouw inspirerend is, dat je plezier hebt om in een gebouw te leven, te wonen en te werken, daar gaat het ons om.'

Risicodragend Projectmanagement

'Bijzonder bij HEVO is dat we desgewenst harde garanties kunnen geven door middel van Risicodragend Projectmanagement. Een heel mooi voorbeeld daarvan is de Greswaren fabriek in Reuver (Limburg). Als je het oude fabrieksgebouw ziet, denk je, dat is een ruïne. Maar we hebben bekeken of we het toch kunnen herstemmen. We hebben bij de Greswarenfabriek een contract gesloten voor risicodragend projectmanagement. Dat betekent dat we over de hele voorbereiding en de uitvoering kwaliteit en budget garanderen. Dat is echt een onderscheidende kwaliteit in de bouwadvieswereld. Wie HEVO is en wil zijn komt daar maximaal naar boven.'

Duurzaamheid

'We willen per definitie duurzame gebouwen maken. We zijn daar zo'n zeven jaar geleden al mee begonnen. Het is zo dat je als adviseur afhankelijk bent van je klanten, maar het is te makkelijk om te zeggen: 'mijn klant wilde niet.' Wanneer wij besluiten Risicodragend Projectmanagement te doen, dan nemen wij ook alle contracten over om de ambitie waar te kunnen maken. Daarmee heb je invloed op het proces, kun je maximale duurzaamheid nastreven en nemen wij onszelf de maat met een GPR-certificaat bij oplevering.'

'Ook als adviseur draag je verantwoordelijkheid bij de duurzaamheidsprestatie'

Circulair renoveren en transformeren

'Dat is een belangrijk thema bij ons. HEVO probeert daarin voorop te lopen. Een mooi voorbeeld is het Schravelandlyceum (weliswaar nieuwbouw) in Schiedam. Dat was in 2010. We hebben daar echt geprobeerd het hoogst haalbare voor elkaar te krijgen als het om cradle tot cradle en CO2 reductie gaat. Wat we zelf als procesinnovatie zagen was de vraag: Hoe organiseer je nou het moment waarop leveranciers hun ideeën in kunnen brengen, waar de traditionele adviseurs, architecten en hoofdaannemers nog niet aan hebben gedacht. Als je echt naar circulaire oplossingen zoekt, dan moet je de markt uitdagen. De circulaire economie biedt tal van nieuwe processen en financieringsvormen. Daarin mag je niet achter blijven.'

Optimaal gebruik

'Ik denk dat we de afgelopen jaren gebouwen te veel als een statisch gegeven hebben gezien. Ik vind dat je altijd naar gebouwen moet kijken met de vraag, hoe kunnen ze zich zo lang mogelijk aanpassen aan de functionele vraag? Een uitdaging is om zo slim mogelijk functies te combineren in een gebouw zodat je een gebouw optimaal benut. Daarvoor moet je niet alleen kijken hoe een gebouw in staat is om zich steeds aan te passen aan specifieke groepen, maar vooral ook naar portefeuilles kijken. De vraag is: Hoe ga je zo optimaal mogelijk met je portefeuille antwoord geven op de vraag van de komende 10-20 jaar? Dat betekent ook dat je moeten kunnen schuiven met functies en niet altijd aan nieuwbouw hoeft te denken.'

Verandering in de zorg

'De allerbelangrijkste verandering in de zorg is dat onze ouders langer thuiswonen. De wet van scheiden van wonen en zorg heeft hele grote consequenties. Daardoor zie je nu ineens dat we gaan nadenken over levensloopbestendige woningen. Hoe kunnen we een woning zo lang mogelijk geschikt maken voor zo lang mogelijk wonen? Dat is een opgave. Daarnaast moeten we, ook bij HEVO, natuurlijk oplossingen vinden voor de enorme hoeveelheid vrijkomend zorgvastgoed.'

'De vastgoedsector realiseert zich maar half wat een enorme consequenties het klimaatakkoord heeft.'

Advies

'Door de crisis hebben we ons gerealiseerd dat we de gebruikers helemaal uit het oog verloren waren. We moeten echt voorkomen dat we nu weer terugvallen in oude patronen.'

'Daarnaast moeten we blijven focussen op zo goed mogelijk gebruik maken van de bestaande gebouwen. Ook daarin ligt de vergissing op de loer dat we toch weer snel voor nieuwbouw en de snelle oplossing gaan. Ik denk soms dat we ons nog onvoldoende realiseren wat een enorme duurzaamheidsdoelstelling we nog waar te maken hebben. De vastgoedsector realiseert zich maar half wat een enorme consequenties het klimaatakkoord heeft. We moeten daar ook streng in zijn; dat dwingt de sector om innovatief te zijn. Dat is iets om alleen maar toe te juichen.'