NRP-congres en uitreiking Gulden Feniks
Op 7 november vindt ons jaarlijkse congres plaats en staan we opnieuw stil bij het beter benutten van het potentieel van bestaand vastgoed, bestaande stedelijke gebieden en structuren.
In de sector is er steeds meer aandacht voor de herontwikkeling van bestaand vastgoed. Maar werken met wat er al is, is nog niet altijd vanzelfsprekend. Met de huidige plannen van het kabinet en de voortdurende focus op nieuwbouw, is de urgentie om in gesprek te gaan over de alternatieven en onderlinge samenhang groter dan ooit.
Daarom organiseren we dit congres, voor iedereen werkzaam en geïnteresseerd in een duurzame en integrale transitie van onze bestaande gebouwde omgeving. We agenderen knelpunten, benoemen mogelijke oplossingsrichtingen en wisselen voorbeelden uit.
Dat doen we aan de hand van verschillende thema’s waaronder Onbenut potentieel, Wonen en vitale wijken, en Energie en materialen. En in verschillende vormen: van lezingen en werksessies tot rondleidingen en talkshows. We sluiten het congres af met de uitreiking van de NRP Gulden Feniks 2024, dé nationale prijs voor voorbeeldprojecten in de renovatie- en (gebieds)transformatiesector.
Programma
Scroll naar onderen voor meer informatie over de programma-onderdelen.
9.30 – 12.00 Excursie landgoed en getransformeerd Jachtslot Mookerheide
Wil je voorafgaand aan het congres mee? Reserveer hier naast je congresticket dan ook een gratis excursieticket. Vol = vol.
12.00 Inloop met lunch
13.00 Woord van welkom met bijdrage van stadsdichter Simon Mamahit
13.15 Keynote door stedenbouwkundige & architect Wouter Veldhuis
14.00 Keuze uit verschillende sessies:
- Beter dan sloop
- Bouwen met het bestaande: circulaire uitvraag
- Renovatie van de bestaande sociale huurvoorraad
14.00 Talkshow o.l.v. moderator Sophie Derkzen met verschillende sprekers en onderwerpen:
- Actieplan Biobased isoleren
- Interstedelijk leren naoorlogse wijken
- TransMissie: hoe kunnen we transities beter doorgronden?
15.30 Pauze en rondleidingen door congreslocatie De Vasim en NYMA Makersplaats
16.15 Lancering manifest ‘De meeste woningen staan er al’
16.35 Bijdrage door stadsdichter Simon Mamahit
16.45 Uitreiking Gulden Feniks 2024
17.30 Borrel en rondleidingen door congreslocatie De Vasim en NYMA Makersplaats
19.00 Einde
Werksessies en talkshows
Je kiest ter plekke op het congres tussen de talkshow of een van de werksessies. Let op: per sessie is er beperkt ruimte.
Tickets
Toegang tot het congres én uitreiking van de Gulden Feniks 2024.
Reguliere prijs: €100,-
Student: €30,-
NRP-partners: gratis, meer informatie volgt via de partnermail.
Koop hier je tickets
Praktische info
- Datum: donderdag 7 november
- Tijd: 12.00 – 19.00 uur, inloop inclusief lunch. Extra optie: excursie naar landgoed Mookerheide (9.30-12.00)
- Locatie: De Vasim, De Kolk 15 in Nijmegen
- Voertaal: Nederlands
Programma-onderdelen
Extra optie: Excursie
Landgoed en Jachtslot Mookerheide
Voorafgaand aan het congres kun je met Natuurmonumenten mee op excursie naar Landgoed Mookerheide, waar architectuur en natuur op harmonieuze wijze samenkomen. Je krijgt een rondleiding door het onlangs getransformeerde Jachtslot in jugendstil, met aansluitend een korte wandeling over het Rijksmonumentale landgoed. De transformatie van het Jachtslot staat namelijk niet op zichzelf. Toen Natuurmonumenten Mookerheide in 1985 verwierf, was van een ‘landgoed’ nauwelijks nog sprake. Samen met vele vrijwilligers en betrokken partijen zijn de tuinen hersteld, is er een natuurbegraafplaats gerealiseerd, zijn de grote kassen gerestaureerd en is er een pluktuin gevestigd.
Opstap om 9.30 uur vanaf De Vasim, je wordt om 12.00 uur weer daar afgezet. Precies op tijd voor lunch en congres!
Let op: reserveer bij het bestellen van je congrestickets een extra excursieticket om mee te gaan.
Plenair
Keynote: Wouter Veldhuis
Wouter Veldhuis is stedenbouwkundige en architect. Hij is directeur van stedenbouwkundig bureau MUST en is in 2020 voor vier jaar benoemd als Rijksadviseur voor de Fysieke Leefomgeving. Eerder adviseerde hij tien jaar lang de gemeente Amsterdam over stedelijke vernieuwing. Begin dit jaar publiceerde hij samen met Simon Franke de publicatie “Onderweg naar de rechtvaardige stad. Over nabijheid, vertrouwen, wederkerigheid en gemeenschap”.
Foto: Kick Smeets
Plenair
Moderator: Sophie Derkzen
Sophie Derkzen is journalist en presentator. Derkzen studeerde af in de Geschiedenis van Politiek Debat en voltooide de Master Journalistiek en Nieuwe Media aan de Universiteit Leiden. Als politiek redacteur bij Vrij Nederland schreef ze lange binnenland-reportages. Inmiddels presenteert ze voor de VPRO Bureau Buitenland, in 2022 bekroond met de Zilveren Reismicrofoon voor het beste radioprogramma van het jaar. Daarnaast treedt ze regelmatig op als debatleider en podium-interviewer, zo ook bij dit congres.
Foto: Fred Ernst
Plenair
Simon Mamahit (stadsdichter Nijmegen)
Simon Mamahit, alias Disci, is geboren, getogen en gebleven in Nijmegen. Hij is rapper, organisator, ondernemer en momenteel stadsdichter van Nijmegen. Hij zal het congres in stijl aftrappen. En: hij sluit de dag af met een speciaal geschreven tekst die hij ter plekke op basis van de inhoud van het congres bedenkt en schrijft.
Werksessie
Beter dan sloop
Het ideële bureau Mevrouw Meijer bevordert de kennis en het maatschappelijk bewustzijn van het belang van goede schoolarchitectuur. Als belangrijkste opdracht ziet ze behoud en hoogwaardige renovatie van de bestaande voorraad schoolgebouwen als ontwerpopgave en als superieur alternatief voor sloop-nieuwbouw. Binnenkort publiceert Mevrouw Meijer het essay Beter dan sloop: benut de duurzaamheid van erfgoed en de bestaande bebouwing. Tijdens het congres verzorgt het team een werksessie over dit onderwerp. In de workshop worden twee scenario’s voor de toekomst van bestaande gebouwen vergeleken: ‘behoud en transformatie’ versus ‘sloop en vervangende nieuwbouw’. Daarbij worden de principes van de CO2-vergelijkende rekenmethode EcoQuaestor uitgelegd en toegepast in de casus van de MBO-school Nimeto in Utrecht, genomineerd voor de Gulden Feniks.
Foto: Gerrit Spruijt
Werksessie
Bouwen met het bestaande: circulaire uitvraag
Als we nu CO2-impact willen maken en ‘Paris Proof’ willen bouwen, moeten we ontwerpen en ontwikkelen op basis van vrijkomende gebouwen. Omdat succesvol te kunnen doen, is een goede start essentieel. Wat een vastgoedeigenaar uitvraagt, heeft immers gevolgen voor de gehele keten in de bouw. Een belangrijke schakel in dit proces is de circulaire uitvraag. Het geeft opdrachtgevers concrete richtlijnen om CO2 te verminderen en hergebruik te maximaliseren. Zodat we inspirerende, toekomstbestendige gebouwen kunnen creëren met het bestaande. Hoe richten we zo’n ‘ideale’ uitvraag in? Daarover gaan we in gesprek. Met elkaar en met verschillende ervaringsdeskundigen waaronder Fanauw Hoppe (Provincie Noord-Holland), Liesbeth Kooy (Universiteit Utrecht) en Mirjam Schmüll (Gebouwenmarktplaats).
Werksessie
Renovatie van de bestaande sociale huurvoorraad: Versnellen, verbeteren, opschalen
De Gulden Feniks-editie van 2024 zag een groeiend aantal inzendingen van duurzaam gerenoveerde sociale huurwoningen. Hoewel de jury blij is dit type projecten in de inzendingen terug te zien, stelt ze ook kritische vragen bij de kwaliteit en kwantiteit ervan. Is er wel voldoende oog voor de sociale opgaven achter verduurzamingsopgaven en wordt ontwerpkracht wel voldoende benut? Wat moet er gebeuren om deze renovatieopgave te versnellen, kwalitatief te verbeteren en op te schalen? Wie heeft daarbij welke rol? En hoe zorgen we ervoor dat in de praktijk optimaal gebruik gemaakt wordt van elkaars inzichten? Hierover gaan we in gesprek. Met elkaar en met verschillende ervaringsdeskundigen waaronder Geurt van Randeraat (Juryvoorzitter Gulden Feniks), Karin Dorrepaal (Architect en partner DOOR architecten), Frank Suurenbroek (Lector Bouwtransformatie Hogeschool van Amsterdam), Mariëlle Hoefsloot (Directeur Federatie Ruimtelijke Kwaliteit), Mark van Logten (Directeur Markt & Ontwikkeling Knaapen), Fieke Verschueren (Programmamanager Vernieuwing Staedion), Jurgen Reichard (Architect A3 Architecten), Wendy Scherpenisse (Manager Klant en Markt – Smits Vastgoedzorg) en Rutger Oolbekkink (Innovatielab Zuidwest). Moderatie door Catja Edens (architectuurhistoricus en schrijver).
Foto: Prinsessenflats in Rotterdam
Talkshow
Actieprogramma Biobased isoleren
Dit jaar lanceerde NRP de podcastserie Biobased Isoleren over de mogelijkheden én uitdagingen van biobased isolatiematerialen in de bouwsector. Deze serie belicht de ervaringen van verschillende stakeholders, waaronder bouwbedrijven, woningcorporaties en producenten van biobased materialen. De toekomst van biobased isolatie ziet er veelbelovend uit, maar om deze transitie te laten slagen, is samenwerking, innovatie en klantbewustzijn cruciaal. De serie roept op tot gezamenlijke inspanningen in de sector om van biobased isolatiematerialen de norm te maken en zo bij te dragen aan een duurzamere toekomst. Kortom: het is tijd voor een volgende stap.
Talkshow
Interstedelijk leren
Dit najaar lanceert NRP een nieuw programmaonderdeel onder de naam Interstedelijk leren. Hierbinnen werkt een interdisciplinair team in verschillende steden parallel aan een integrale visievorming op de verduurzaming van naoorlogse wijken. Hierin worden de sociaaleconomische, sociaalmaatschappelijke en ruimtelijke opgaven met elkaar verbonden. De complexiteit van de huidige opgaven in deze veelal kwetsbare wijken vraagt dringend om een integrale en vernieuwende procesaanpak die binnen interstedelijk leren al werkenderwijs wordt onderzocht. De wijken worden aangedragen door een woningbouwcorporatie en gemeente. Tijdens de talkshow gaan Guus Frenay (Sociaal Wijkontwikkelaar – Haag Wonen), Aart Cooiman (Sectormanager Bouw, Vastgoed en Woningcorporaties – Rabobank) en Elisabeth Boersma (Directeur NRP) met elkaar in gesprek over het belang en de meerwaarde van slim van elkaar leren.
Foto: de naoorlogse wijk Heseveld in Nijmegen.
Talkshow
TransMissie: hoe kunnen we transities beter doorgronden?
Nederland kent momenteel meerdere complexe transitie-opgaven. De vraagstukken zijn inhoudelijk ingewikkeld en er zijn veel verschillende partijen bij betrokken met ieder hun eigen belang. Te vaak zien we dat partijen met de beste bedoelingen hard aan het werk zijn, maar dat de systeemtransitie in de praktijk nauwelijks van de grond komt. NewForesight, Nyenrode Business Universiteit en Universiteit Utrecht hebben samen het TransMissie raamwerk ontwikkeld om tot een gedeelde transitieaanpak te komen. Een belangrijke les is dat – hoewel iedere transitie uniek is – er universele patronen zijn. Transities gaan door fases en iedere fase heeft een eigen dynamiek die vraagt om interventies die specifiek daarop aansluiten. In de talkshow gaan Edgar Schwandt (Senior Consultant bij NewForesight), Janine Swaak (Innovatiemakelaar Pioneering) en Brigitte Berends (Regiocoördinator voor programma Verbouwstromen) aan de hand van een concrete casus in gesprek over de inzetbaarheid en meerwaarde van het TransMissie raamwerk.
Plenair
Lancering manifest ‘De meeste woningen staan er al’
NRP en Natuur en Milieu zijn de penvoerder van het manifest ‘De meeste woningen staan er al’, waarin een pleidooi en concrete aanbevelingen worden gedaan voor het beter benutten van de bestaande voorraad gebouwen om de wooncrisis duurzamer op te lossen. Dat scheelt veel ruimte, materialen en vooral ook kostbare tijd. Ook kan deze aanpak goed gecombineerd worden met de grote verduurzamingsopgave van de komende jaren en deze betaalbaar houden. Om het huidige verbouwtempo te versnellen, roepen de ondertekenaars de minister op om via stimulerende maatregelen en het aanpakken van de belemmeringen ervoor te zorgen dat het aandeel verbouw voor nieuwe woningen verdubbelt naar 40 procent.
Rondleidingen
De Vasim & NYMA Makersplaats
De Vasim in Nijmegen is het eerste opgeleverde gebouw in de gebiedsontwikkeling van het NYMA-terrein dat komende jaren organisch zal veranderen in een creatieve en culturele hotspot aan de Waal. Ondanks dat het fabrieksgebouw zijn bestaansrecht heeft aan de kunstzijdespinnerij, dankt het zijn naam aan de bestemming die het in 1985 kreeg als sinterfabriek Vasim. In opdracht van Lingotto en Familie Van de Klok heeft architectenbureau Zecc het transformatieplan en ontwerp gemaakt voor de renovatie en transformatie van het monumentale fabriekspand. Eind 2023 werd het opgeleverd. Tijdens het congres geeft Zecc meerdere rondleidingen door De Vasim. Daarnaast kun je mee op rondleiding langs het tegenoverliggende pand NYMA Makersplaats, waar 200 creatieve ondernemers onder één dak werken.
Foto: Stijn Poelstra
Plenair
Uitreiking Gulden Feniks 2024
De NRP Gulden Feniks is dé nationale prijs voor renovatie en transformatie van de gebouwde omgeving. Dit jaar werden er 54 voorbeeldstellende projecten ingezonden in drie categorieën: renovatie, transformatie en gebiedstransformatie. Hieruit maakte de vakjury een selectie van 8 genomineerden. Tijdens het congres horen we wie als uiteindelijke winnaars zijn gekozen. Presentatie door juryvoorzitter Geurt van Randeraat.
Foto: Fred Ernst
