Elisabeth Boersma start als directeur bij NRP

Geboren en getogen in het Friese Weststellingwerf groeide Elisabeth op met veel ruimte om zich heen. Vanuit Friesland verhuisde ze via Maastricht naar Delft om Bouwkunde aan de Technische Universiteit te studeren. Inmiddels woont ze in Rotterdam Zuid met Martin en haar drie kinderen. Elisabeth: “Het met de trein doorkruisen van het land en het wonen en werken op verschillende plekken heeft mijn fascinatie voor de ruimtelijke ordening doen groeien, evenals het besef hoe oneerbiedig – of onbekwaam – er veelvuldig met ruimtelijke en sociale structuren wordt omgedaan. Voor mij is de kwaliteit van het bestaande en de nauwkeurige aansluiting daarop, altijd leidend: op ruimtelijk, sociaal en economisch vlak.” 

planB 

Tijdens en na haar studie heeft Elisabeth bij diverse bureaus ervaring opgedaan in architectuur, stedenbouw en cultuurhistorische waarden (Braaksma&Roos, Merkx&Girod, SteenhuisMeurs, NEXT architects). In het bijzonder in opgaven gerelateerd aan hergebruik, renovatie & restauratie. Elisabeth: “Hier viel mij een discrepantie op tussen ontwerp(er) en (eind)gebruiker, en zag ik een kans om die twee werelden dichter bij elkaar te brengen.” 

In 2007 richtte Elisabeth haar eigen bureau op. “planB is het netwerkbureau voor stedelijke en sociale transformatiestrategieën, vanuit bewoners naar integrale gebiedsontwikkeling. Door continu te schakelen tussen micro en macro op strategische, tactische en operationele wijze, zetten wij ons in voor de implementatie van maatschappelijke veranderingen in het ruimtelijk domein. Sindsdien heb ik veel gewerkt aan strategieën rondom leegstand, braakliggende terreinen, tijdelijke invulling en het laten groeien en bestendigen daarvan. De laatste jaren lag de nadruk op integrale gebiedsontwikkeling in naoorlogse woonwijken. Dat doe ik op operationeel, strategisch en tactisch niveau, om vervolgens naar transformaties en herbestemming te werken. Integraal en vanuit de mens. Mijn expertise ligt in het enthousiasmeren en verbinden van mensen, thema’s, expertise en problemen om daaruit nieuwe kansen, economie en programma te organiseren. Op deze wijze creëer ik sociaaleconomische én ruimtelijke kansen en bestendig deze door gelijktijdig te bouwen aan vernieuwende coalities voor langjarige samenwerkingen tussen gemeenten, corporaties en marktpartijen, in zowel naoorlogse woonwijken, binnenstad als dorp. Huidige bewoners spelen altijd een prominente rol.”   

Ru Paré, Klusflat Kleiburg en naoorlogse woonwijken

Eind 2013 werden BETA en Elisabeth Boersma gevraagd voor een architectenselectie van de leegstaande Ru Paré school. Zij wonnen de prijsvraag met een strategie in plaats van een plan. Een serie events werd georganiseerd welke leidde tot bruikbare input voor de transformatie maar ook tot de oprichting van een wijkonderneming. Het KlusLAB zou – naast een deel van de verbouwing – allerhande onderhoud in de wijk op zich nemen en geldstromen lokaal houden.  Met studenten van de Hogeschool van Amsterdam werd een zogenaamd urban mining project opgestart om materialen te inventariseren uit een nabijgelegen sloopproject van corporatie Eigen Haard. Met sloopbedrijf Oranje werden de materialen veiliggesteld om vervolgens door het KlusLAB weer ingezet te worden in de Ru Paré. Deze keten heeft ertoe geleid dat zowel afval als de bouwkosten gereduceerd konden worden.  Een reeks geconcentreerde en gewaagde interventies maakten het gebouw minder kwetsbaar in zijn exploitatie.  

In 2014-2016 is de Ru Paré getransformeerd tot de huiskamer van de wijk en biedt het onderdak aan een bijzonder maatschappelijk experiment. Als reactie op bezuinigingsprogramma’s werd een model voor solidariteit in kwetsbare wijken ontwikkeld. Bewoners krijgen computerles, belastingadvies of taalcursussen in ruil voor werk voor de gemeenschap; op gebouwniveau worden afnemende subsidiestromen aangevuld door inkomen van renderende start-ups. In 2017 ontving het project Ru Paré Community de Gulden Feniks, in de categorie High impact, low budget. In de 10–jarige evaluatie is het project nogmaals als beste gewaardeerd.  Ook ontving het project de Gouden A.A.P. 2018.  “Het gaat erom niet alleen de opgaven anders te bekijken maar juist anders te gaan doen. Vanuit nog niet altijd bewezen mogelijkheden en kansen, waar een wil is is een weg. Opdrachtgevers en juist bouwers met visie zijn hierbij onontbeerlijk.”   Een ander voorbeeld van een dergelijke werkwijze is de Klusflat Kleiburg in de Bijlmer waar mee we met team in 2017 de Mies van der Rohe prijs mochten ontvangen.  

Tekst gaat verder onder de afbeelding

Elisabeth: “Mijn gedrevenheid ligt in het zien van kansen op plekken waar die niet vanzelfsprekend lijken. Zoals de opgave die de komende decennia enorm in beeld gaat komen: de integrale gebiedsontwikkelingen in na-oorlogse woonwijken. Complex want hier spelen veel vraagstukken die aan elkaar verbonden moeten worden: sociaal-economisch, klimaat, energie, mobiliteit, renovatie&transformatie, nieuwbouw. Kansrijk, áls we het samen doen. De integrale gebiedsvisie in Tilburg Noord, opgesteld vanuit bewoners kan een voorbeeld zijn van een aanzet in integrale gebiedsontwikkeling. De complexiteit, de valkuilen, het onderlinge vertrouwen aldaar genereert veel lessen waar we van kunnen leren, als we willen. “ 

Integrale aanpak is essentieel  

Door vanuit de inhoud te enthousiasmeren, blijvend te verbinden en vertrouwen te creëren heeft Elisabeth de afgelopen jaren diverse samenwerkingen gerealiseerd. Ook tussen organisaties waarbij dat niet vanzelfsprekend is. “Deze ervaringen en competenties wil ik graag inzetten om met het kundige NRP-team een actuele visie voor NRP te vormen, de lange lijnen te formuleren, de maatschappelijke urgenties en trends te duiden. Daarbij hou ik van het onbekende, van dynamiek en zeer van het experiment, zonder experiment geen vernieuwing en zonder vernieuwing geen vooruitgang!”  

Met veel enthousiasme start Elisabeth aan haar functie als directeur bij NRP. “De komende tijd ga ik graag het gesprek aan met partners om te bezien hoe we vanuit een bredere visie – waarin de diverse belangen zijn geborgd – al doende en lerende betekenisvolle stappen kunnen maken in de uitdagende opgaven waar we alleen samen het verschil kunnen maken.”

Contact opnemen? Je kan Elisabeth bereiken via e.boersma@nrp.nl.